Hamdi PINAR
ÖZET
Türkiye’de günümüzde faaliyet gösteren 26 ayrı türde 84.232
kooperatif bulunmakta olup, bunların ortak sayıları toplamı ise 8.109.225’tir. Türkiye’de bulunan
kooperatiflerin büyük bölümünü konut yapı kooperatifleri ve tarımsal alandaki
kooperatiflerden oluşmaktadır. Kooperatifler alanında 1163 sayılı Kooperatifler
Kanunu (KoopK) dışında 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri
Kanun (TarKKoopB-Kanunu) ile 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun
yürürlüktedir. Türk Ticaret Kanununa göre kooperatifler aynı zamanda bir
ticaret şirketidir. KoopK’da yönetim kurulu üyeliğinin kazanılması ve
yitirilmesine ilişkin toplu ve düzenli hükümler bulunmamaktadır. KoopK m. 90
kapsamında ilgili bakanlıklara, kooperatifler ve üst örgütler ile bunların
iştiraklerinin yönetim kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilerinin
görevlerine, kanunda belirtilen şartların varlığı halinde, tedbir amaçlı son
verilebilme yetkisi verilmiştir (KoopK m. 90/3). Çalışma kapsamında yöneticilerin görevden
alınması ve bununla bağlantılı olarak kooperatiflerde teftiş ve denetim konusu
öncelikle genel nitelikteki KoopK ve devamında özel nitelikteki kanuni
düzenleme olan TarKKoopB-Kanunu hükümleri çerçevesinde incelenecektir.
Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2014'de yayımlanan makalenin tam metni için bkz.
http://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/18_2_5.pdf
http://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/18_2_5.pdf